Tryb rozkazujący

Assalamu aleikum,

Mnóstwo postów o przyimkach, zaimkach, przymiotnikach itd.. Nic o czasownikach, a czas w końcu kostruować jakieś zdania. Zaczynamy więc od trybu rozkazującego. Poniżej kilka prostych często używanych czasowników w formie bezokolicznika:

jana [dżana] - iść, jechać
ana - przychodzić, przyjeżdżać
lana - przynosić
rakhna - położyć (coś na miejsce)
puchna [puczna] - pytać
baithna [betna] - siadać
khana - jeść
parhna - czytać
sunna - słuchać
dekhna - patrzeć
likhna - pisać
kehna - mówić (z ang. say, speak) 
batana - mówić, opowiadać (z ang. tell) 
bolna - rozmawiać (z ang. talk)
lena - brać
dena - dawać
karna - robić
pina - pić

Zauważ, że bezokoliczniki w Urdu kończą się końcówką -na.

Tryb rozkazujący w Urdu może przyjmować 3 formy: grzecznościową, mniej grzeczną i nieuprzejmą.

FORMA 1               FORMA 2            FORMA 3            TŁUMACZENIE
jaie                          jao                        ja                         idź, jedź
aie                           ao                         a                          przyjdź, przyjedź
laie                          lao                        la                         przynieś
rakhie                     rakho                    rakh                    połóż
puchie                     pucho                    puch                    zapytaj
baithie                     baitho                   baith                    usiądź
khaie                       khao                     kha                      jedz
parhie                      parho                    parh                    czytaj
sunie                        suno                     sun                      słuchaj
dekhie                     dekho                   dekh                    patrz
likhie                       likho                     likh                      pisz
kehie                       keho                     keh                      mów
bataie                      batao                    bata                     mów, opowiadaj
bolie                        bolo                       bol                       mów, rozmawiaj

Formę numer 1 tworzymy odrzucając od bezokolicznika końcówkę -na i dodając do pozostałej części wyrazu końcówkę -ie. Forma nr 2 to ta sama część wyrazu, pozostała po odrzuceniu końcówki -na, plus końcówka -o. Forma numer 3 to tylko pierwsza część bezokolicznika bez żadnej końcówki.

Cztery ostatnie bezokoliczniki: lena, dena, karna i pina mają nieregularną odmianę.

lijiye                     lo                           le                            bierz
dijiye                    do                          de                           daj
kijiye                    karo                      kar                         rób
pijiye                    pio                         pi                            pij

P.S Użycie tych trzech form zależy od sytuacji i od osoby do której się zwracamy. Ja osobiście nie słyszałam żeby ktokolwiek wyrażał się do mnie pierwszą formą. Ja sama używam formy numer 2. Ale słyszałam jak matka do dzieci zwraca się dekh albo kar. Trzecia forma jest formą nieuprzejmą, więc nie radzę nikomu jej używać. Przyjmijmy zasadę, że rozmawiając ze starszymi osobami używamy formy pierwszej, a z rówieśnikami formy nr 2.